Het komt in de praktijk geregeld voor dat werkgevers het salaris van hun werknemers niet of te laat betalen. Als advocaat krijg ik regelmatig de vraag wat werknemers hieraan kunnen doen. Het arbeidsrecht biedt werknemers hiervoor een aantal praktische handvatten. De werknemer is immers voor zijn levensonderhoud vaak afhankelijk van de uitbetaling van zijn loon en om deze reden wordt de werknemer vergaand beschermd. In deze blogpost geef ik een antwoord op de vraag: wat zijn in het geval van niet, of te late betaling van het salaris de juridische mogelijkheden voor de werknemer?
Wanneer dient het loon te worden betaald?
Loon is de vergoeding die de werkgever verschuldigd is voor de bedongen arbeid. Loon wordt meestal uitgekeerd in de vorm van geld, maar mag ook worden toegekend in de vorm van het gebruik van een woning, met inbegrip van het gebruik van gas en licht, effecten of bijvoorbeeld in de vorm van zaken die geschikt zijn voor het persoonlijk gebruik van de werknemer en zijn huisgenoten, met uitzondering van drank en drugs. Fooi, of een onkostenvergoeding, is geen loon in de zin van het Burgerlijk Wetboek.

De werkgever dient het loon na afloop van de periode waarover dit moet worden berekend (dikwijls per week, per maand of per 4 weken) te betalen. De periode mag niet korter zijn dan één week en niet langer zijn dan één maand. Alleen indien dit schriftelijk overeen is gekomen, mag de periode worden verlengd, zij het dat de periode nooit langer mag zijn dan één maand, indien de periode waarin is gewerkt één week of korter is. Is er één maand of langer gewerkt? Dan mag de periode worden verlengd tot maximaal een kwartaal.
Wettelijke verhoging wegens vertraging en wettelijke rente
Wat nu als uw werkgever uw loon niet (op tijd) betaald? Zoals gezegd, wordt de werknemer redelijk goed beschermd op dit gebied. De wet schrijft namelijk voor dat de werknemer, indien het loon niet wordt voldaan op uiterlijk de derde dag, na de dag waarop de voldoening door de werkgever diende te geschieden, aanspraak kan maken op een wettelijke verhoging wegens vertraging. De wettelijke verhoging bestaat uit een boete, dit is een percentage van het loon. Deze verhoging is bedoeld als prikkel voor de werkgever om het loon op tijd te betalen en kan alleen worden toegekend als de te late loonbetaling is toe te rekenen aan de werkgever. De verhoging bedraagt voor de vierde tot en met de achtste werkdag 5% per dag en voor elke hiernavolgende dag 1 procent. Dit kan uiteindelijk oplopen tot een verhoging van wel 50% van het loon, boven op het achterstallig salaris. Van deze regeling kan niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken. Houd u er wel rekening mee dat de rechter deze verhoging kan matigen, indien hij dit billijk acht. Dit gebeurt in de praktijk dan ook veelvuldig.

Naast de wettelijke verhoging wegens vertraging kunt u als werknemer ook wettelijke rente vorderen. De overheid past de hoogte van de wettelijke rente geregeld aan. Thans, in november 2015, is de wettelijke rente vastgesteld op 2%. De werkgever is de wettelijke rente verschuldigd over het achterstallig loon, inclusief de wettelijke verhoging. De wettelijke rente kan niet worden gematigd door de rechter.


Loonvordering en verjaringstermijn
De verjaring van een vordering houdt in dat de vordering na verloop van een bepaalde tijd niet meer in rechte kan worden afgedwongen. Op grond van artikel 3:308 BW verjaart de vordering tot betaling van niet- of te weinig betaald loon 5 jaar na de dag waarop de vordering opeisbaar is geworden. In sommige gevallen kan er ook na het verstrijken van de verjaringstermijn nog een vordering tot betaling van het loon worden ingesteld. Hiervoor is vereist dat de verjaring is gestuit. U kunt een verjaring stuiten door aan de werkgever een brief te schrijven waarin u hem aanmaant het achterstallig loon te betalen. Om een verjaring te stuiten dient de aanmaning op schrift te staan en dient u het recht op nakoming ondubbelzinnig voorbehouden. Vaak moet er na de aanmaning wel snel actie worden ondernomen door een procedure op te starten. Het is daarom raadzaam u zo snel mogelijk na het ontstaan van de loonvordering te laten bijstaan door een jurist of advocaat om u hiermee te helpen.
Heeft u hier nog vragen over? Ik verneem het graag.

Carel Erasmus