Gebleken gebreken
Tevreden met zijn nieuwe auto, is de consument-koper het weekend na zijn aankoop direct op en neer naar Parijs gereden. Tijdens deze reis is een gebrek aan de BMW aan het licht gekomen; een niet goed functionerende automatische versnellingsbak. Direct na terugkomst heeft de koper de verkoper op de hoogte gesteld van de afwijking aan de BMW. Hij heeft de verkoper in gebreke gesteld en hem verzocht het gebrek te herstellen. De verkoper gaf een niet-thuis. Hierop heeft de consument de overeenkomst ontbonden en auto laten onderzoeken door een BMW-specialist die de aanwezigheid van het gebrek aan de versnellingsbak bevestigde. Dit bedrijf adviseerde deze te vervangen. Kosten van dit onderzoek alleen al: zo’n € 500,-.
Eenmaal bij de rechter stelde de consument-koper zich op het standpunt dat de verkoper is tekortgeschoten in zijn verplichtingen, door hem een auto te verkopen met een gebrek. Hij heeft deze afwijking pas ná de aankoop ontdekt en heeft hierop de verkoper tijdig van het gebrek op de hoogte heeft gesteld. Omdat de verkoper, ondanks de ingebrekestelling, niet bereid is gebleken het gebrek te herstellen, heeft hij de koopovereenkomst buitengerechtelijk ontbonden. Om die reden vorderde de consument onder andere terugbetaling van de koopsom, vermeerderd met de wettelijke rente, teruglevering van zijn ingeruilde oude auto en schadevergoeding in de vorm van vergoeding van de onderzoekskosten van de BMW-specialist.
Consumentenbescherming
Een afgeleverde zaak moet aan de overeenkomst beantwoorden. Een zaak beantwoordt niet aan de overeenkomst indien deze, gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen. Daarnaast mag verwacht worden dat de zaak eveneens de eigenschappen bezit die nodig zijn voor een eventueel bijzonder gebruik dat bij de overeenkomst is voorzien. Voldoet de zaak niet aan de overeenkomst, dan is er sprake van zogeheten ‘non conformiteit’. Normaal gesproken moet degene die zich beroept op de non conformiteit, dit ook bewijzen. De hoofdregel uit ons civiele procesrecht; ‘wie stelt, die bewijst’ is van toepassing. Om de consument als zwakkere partij bij het sluiten van een koopovereenkomst te beschermen, is in artikel 7:18 BW een wettelijk bewijsvermoeden opgenomen. Dit bewijsvermoeden geldt alleen ten aanzien van de koop van roerende zaken. Indien de gekochte roerende zaak binnen zes maanden na aflevering een gebrek vertoont, wordt vermoed dat het gebrek ten tijde van de aflevering reeds aanwezig is geweest, tenzij de aard van de zaak of de aard van het gebrek zich daartegen verzet. Het is dan aan de verkoper om aan te tonen dat de verkochte zaak wél aan de overeenkomst heeft voldaan.
Afloop zaak
Als verweer voerde de verkoper in deze kwestie onder meer aan dat de consument-koper kon verwachten dat er gebreken zouden kleven aan de BMW, gelet op de ouderdom van de auto en het aantal gereden kilometers. Het Hof gaf hierop aan dat deze stelling weliswaar op zichzelf juist is, maar dat een koper ook bij de aankoop van een oudere auto mag verwachten dat de auto de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik nodig zijn, dit behoudens uitzonderingen die in de onderhavige zaak overigens niet aan de orde waren. Een versnellingsbak is een essentieel onderdeel van de auto. Door een defect aan de versnellingsbak is een normaal gebruik van de auto niet mogelijk. De vordering van de consument-koper werd toegekend.
De consument-koper wordt aldus vergaand beschermd. Indien het gebrek zich binnen 6 maanden na de aankoop openbaart, wordt vermoed dat de zaak bij aflevering niet aan de overeenkomst heeft beantwoord en is het aan de verkoper om het tegendeel te bewijzen. Ook bij de aankoop van een tweedehands auto mag de koper verwachten dat de auto die eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik nodig zijn.
Indien u hierover nog vragen heeft, dan verneem ik dit uiteraard graag.
CAREL ERASMUS
Advocaat en ondernemer