Het Gerechtshof Den Haag wees onlangs een arrest (uitspraak / vonnis in hoger beroep) over de vraag waar een model een van haar gemaakte foto’s (niet) voor mocht gebruiken.

Feiten

De eiser in deze zaak was professioneel fotograaf en heeft een foto gemaakt waarop een model staat vastgelegd. De fotograaf heeft de foto “Goddess in Gold” genoemd. De gedaagde had de foto – zonder de toestemming van de fotograaf – gepubliceerd op een aantal websites. Bij die publicatie heeft de gedaagde de foto bewerkt, door de naam van het model en “mrFORTUNATE Gold” aan de foto toe te voegen.

Overdracht auteursrecht en zelfpromotie

In deze Haagse hoger beroep-zaak ging het er met name om of er sprake was van overdracht van auteursrecht. Op de oorspronkelijke foto stond de naam van de fotograaf en een copyright-teken. Dat copyright-teken heeft in Nederland niet zoveel te zeggen, maar de rechter leidde er in dit geval wel uit af dat het auteursrecht bij de betreffende partij lag. Er moest daarom extra worden opgelet en worden onderzocht hoe het precies zat met de rechten. Dat had de inbreukmakende gedaagde dus niet gedaan en dat komt voor zijn rekening.

Het model had de gedaagde verteld dat de auteursrechten van de fotograaf aan haar waren overgedragen. Dat was in deze zaak ook niet gebeurd, want overdracht van auteursrecht moet per zogenaamde “akte” gebeuren! Zo’n akte is eigenlijk gewoon een overeenkomst waarin duidelijk staat beschreven welke rechten onder welke voorwaarden aan iemand, geheel of gedeeltelijk, worden overgedragen.

Toestemming voor gebruik

Wel waren de partijen in deze zaak het er wel over eens dat het model de foto mocht gebruiken voor zelfpromotie. Dat gebruik is gebaseerd op een licentie, ofwel toestemming voor dat specifieke gebruik. Zo’n licentie wil nog niet zeggen dat het eigendom van het auteursrecht is overgegaan. Je kan het vergelijken met het kopen of het huren van een huis. Bij koop gaat de eigendom over, bij huur is er alleen een gebruiksrecht. Dat gebruiksrecht is vaak ook gekoppeld aan een bepaald doel, bijvoorbeeld bewoning door mensen en niet het hebben van een winkel.

Goed, het model mocht de foto gebruiken voor haar eigen promotie. Maar, in dit geval werd de foto gebruikt voor de promotie van goud en niet zozeer van het model zelf. Dat valt dus buiten de redelijk toestemming voor gebruik ter promotie van het model als model zijnde.

Bepalen hoogte schadevergoeding

De inbreuk van de gedaagde goudhandelaar is daarmee vast komen te staan en hij moest daarom de schade van de fotograaf vergoeden. Soms wordt er een extra bedrag toegekend als de inbreuk op een auteursrecht op meerdere vlakken plaatsvindt. In deze zaak waren dat:

  • Ongeoorloofde wijziging van het werk, door heel groot “Fortunate Gold” over de foto heen te zetten;
  • Geen of geen correcte naamsvermelding van de fotograaf / rechthebbende.

Het Hof is voorbijgegaan de bezwaren van de gedaagde tegen de eerdere uitspraak van de kantonrechter. Daarmee bekrachtigd het Hof dat er sprake is geweest van inbreuk op het auteursrecht en het persoonlijkheidsrecht van de fotograaf en dat het toekennen van een schadevergoeding en veroordeling tot vergoeding van de proceskosten van de fotograaf, juist was.

Tik op de vingers

De verliezende partij kreeg in deze zaak nog een extra tik op de vingers omdat de inbreukmakende handelingen plaatsvinden door een bedrijf, dat aanvankelijk geen reactie is gegeven op de sommatie en dat meerdere reminders nodig waren en de foto na verwijdering opnieuw op de Facebookpagina van appellant is verschenen.

Proceskostenveroordeling

In de zaak bij de kantonrechter waren er al proceskosten gemaakt ter hoogte van ongeveer € 4.300,-. Dat is niet uitzonderlijk hoog, aangezien voor zo’n zaak een plafond geldt van € 8.000,-. In het hoger beroep kwam daar nog een bedrag van ongeveer € 5.442,- bovenop. De gedaagde goudhandelaar (die in hoger beroep was gegaan tegen de eerdere uitspraak van de kantonrechter) moet al deze kosten vergoeden. De gemaakte proceskosten kun je dus terugkrijgen als je de zaak wint!

Inbreuk?

Is er inbreuk gemaakt op een foto die jij hebt genomen of heb je juist een brief ontvangen waarin je wordt aangesproken voor (vermeende) inbreuk? Het is dan zaak om snel te handelen en adequaat te reageren. Laat het niet sloffen en betaal ook niet zomaar bij iedere “blafbrief”. Zoals je in de bovenstaande zaak ziet, kun je een groot deel van de proceskosten terugkrijgen, waardoor het opkomen voor je rechten uiteindelijk niets hoeft te kosten.

Ik ben je hierbij graag van dienst. Neem gerust contact op via petit@advocatenvanoranje.nl of +31202109009.

Sander Petit